Đã có cổng công khai y tế liệu thiết bị, thuốc men... có còn bị thổi giá?

 

Tại cổng thông tin này, người dân có thể tìm thấy các thông tin công khai giá thuốc - mỹ phẩm, giá trang thiết bị y tế, giá dịch vụ khám chữa bệnh, thông tin sản phẩm thực phẩm chức năng đang lưu hành và đã bị thu hồi, các sản phẩm vi phạm về quảng cáo và thủ tục hành chính công.

Công khai tất tần tật

Cụ thể ở lĩnh vực dược, mỹ phẩm có giá thuốc lưu hành, giá trúng thầu, doanh nghiệp có vi phạm. Tính đến hôm qua 20-11 đã có 60.450 mặt hàng kê khai giá thuốc bán buôn dự kiến, 40.390 thuốc trúng thầu tại các cơ sở y tế.

Ở lĩnh vực rất được quan tâm gần đây là giá trang thiết bị tại cơ sở y tế, tính đến 20-11 đã có 17.066 thông tin về giá vật tư, thiết bị, sinh phẩm y tế. Ở lĩnh vực khám chữa bệnh là giá 1.900 dịch vụ khám chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế.

Với thực phẩm chức năng, cổng thông tin này có thông tin 28.875 bản công bố chất lượng sản phẩm, 2.700 sản phẩm có xác nhận nội dung quảng cáo. Ngoài ra, đến hôm qua trang web này có hơn 500 kết quả xử lý thủ tục hành chính công của Bộ Y tế.

Theo giới quan sát, với những con số này, Bộ Y tế đã công khai tất tần tật, "bật mí" những thông tin vốn được giữ kín mà người dân và doanh nghiệp quan tâm bấy lâu. Giá các dịch vụ ngành y tế đều được công khai, người dân có thể kiểm tra trực tiếp trên trang web này và so sánh với giá mình đang phải chi trả.

Trước đây giá trang thiết bị y tế đều "ai mua nấy biết", bệnh viện nào muốn biết thì phải đi hỏi, đi tìm. Vì vậy đã có chuyện cùng một thiết bị robot phẫu thuật, cùng model, tính năng có bệnh viện mua với giá 89 tỉ, có nơi chỉ gần 80 tỉ, mức chênh lệch tới cả chục tỉ đồng. Nhiều vụ "thổi giá" thiết bị y tế thời gian qua nếu không bị phát hiện thì vẫn là những bí mật cũng vì không được công khai giá.

Cổng công khai giá hiện đã có khoảng 70% thiết bị, sinh phẩm, vật tư y tế có trên thị trường Việt Nam công bố giá nhà sản xuất, kinh doanh mong muốn bán. Theo ông Nguyễn Minh Tuấn - vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (Bộ Y tế), trong tương lai cổng công khai giá sẽ liên kết với cổng thông tin về giá thiết bị, vật tư y tế trúng thầu. 

"Minh bạch thông tin sẽ kéo giá thiết bị và vật tư y tế về giá trị thực" - ông Tuấn nói.

Sẽ không còn nâng khống giá mua sắm?

Tại lễ khai trương cổng công khai giá, tân Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết bộ đã thành lập 2 hội đồng tư vấn cấp giấy phép thuốc và trang thiết bị, vật tư y tế. Đây là 2 hội đồng độc lập, do 2 cựu thứ trưởng Bộ Y tế đứng đầu, để tránh câu chuyện "cấp phép chậm, muộn, nhiêu khê". Ông Long cũng cho rằng Bộ Y tế quyết tâm sẽ công khai dựa trên thế mạnh của công nghệ thông tin.

Tuy nhiên, theo khảo sát của phóng viên cho thấy những con số về mức giá dịch vụ, thiết bị được công bố còn khá rời rạc. Cụ thể, trên cổng thông tin công bố giá thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế nhà sản xuất muốn bán và giá trúng thầu, tuy nhiên 2 loại giá này chưa được kết hợp ở cùng một địa chỉ để tiện tra cứu.

Theo một số chuyên gia y tế, việc công khai giá trang thiết bị y tế là một bước cần thiết để minh bạch mặt bằng thị trường nhưng chưa chắc có thể chặn đứng tình trạng kê khống giá trong các dự án mua sắm. 

Với giá thuốc, quy định hiện hành yêu cầu phải có trần giá bán buôn, từ đó khó có thể mua bán lòng vòng đẩy giá, nhưng với thiết bị y tế thì vẫn có thể mua bán lòng vòng qua 2-3 doanh nghiệp, từ đó giá sẽ tăng. Hơn nữa, các yếu tố cấu thành nên giá thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế niêm yết cũng chưa qua khâu thẩm định nên vẫn có thể giá công bố cao, tùy nơi mua mà giá trúng thầu sẽ khác.

Trong khi đó, cũng có ý kiến đề nghị ngoài công bố giá dịch vụ y tế theo khung chung còn cần công khai giá cụ thể của từng bệnh viện (toàn quốc có hơn 16.000 bệnh viện), nhất là giá dịch vụ theo yêu cầu.